Ceza Genel Hukuku Temel Bilgiler Seçkin Yayıncılık
₺ 240,00
| Basım Yılı | Eylül 2022 |
|---|---|
| ISBN | 9789750280047 |
| Sayfa Sayısı | 496 |
| Ebatı | 13x19 |
| Kargo Ücreti: | Türkiye'nin her yerine 49 TL. |
| Kargo Veriliş Süresi: | Siparişleriniz 2 iş günü içinde kargoda. |
- Açıklama
- İnceleme (0)
Açıklama
“Ceza Genel Hukuku – Temel Bilgiler” kitabı, öncelikle meslek yüksekokulları ve müfredatında ceza hukuku dersine yer veren diğer fakülteler için hazırlanmış bir ders kitabıdır. Bunun yanında kısa süre içerisinde ceza hukuku genel hükümler ile ilgili temel bilgilere erişmek isteyen ve mesleki sınavlara hazırlananlar için de bir başvuru kaynağı olma özelliği taşımaktadır. Bu açıdan konular mümkün olduğu kadar teorik ayrıntıya girmeden “öz” bir anlatımla ele alınmaya çalışılmıştır.
Aynı sistematikle hazırlanmış olmaları dolayısıyla, bu eserde yer alan konularla ilgili teorik ayrıntılar, tartışmalar ve yargı kararı analizleri için aynı yazarlar tarafından yazılan “Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (2022)” isimli esere başvurulması tavsiye edilir.
Konu Başlıkları
Ceza Hukukunun Temel Kavramları
Suç Genel Teorisi
Ceza Hukukunun Yaptırımları, Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi
Dava ve Ceza İlişkisini Düşüren Sebepler
Koşullu Salıverilme – Adli Sicil ve Hükümlülük Kaydının Silinmesi
İlgili Kategoriler
İçindekiler
On Üçüncü Basıya Önsöz
5
Kısaltmalar
33
BİRİNCİ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
CEZA HUKUKU TERİMİ – TANIM – KAVRAM – CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ VE İŞLEVİ CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ, DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE
CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER
§1. CEZA HUKUKU TERİMİ–TANIM VE KAVRAM
35
I. Terim
35
II. Tanım
36
III. Kavram
36
§2. CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ, İŞLEVİ VE AMACI
37
I. Görevi
37
II. İşlevi
38
III. Amacı
38
§3. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ, DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER
39
II. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi ve Ceza Hukukuna Yardımcı Disiplinler
40
A. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi
40
1. Medeni Hukuk ile Arasındaki İlişki
40
2. Anayasa Hukuku ile İlişkisi
41
3. İdare Hukuku ile İlişkisi
41
a. İdari Ceza Hukuku Kavramı ve Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması
42
b. Kabahatler Kanunu
43
aa. Genel Olarak
43
bb. Kanunilik İlkesi ve Kabahatler Kanunu
43
cc. Lehe Kanunun Geçmişe Yürümesi Kuralı
43
dd. Kabahat Fiilinin İşlendiği Zaman
43
ee. Kabahat Fiilinin İşlendiği Yer
44
ff. Kabahat Fiilinde Hareket
44
gg. Hukuka Uygunluk Sebepleri ve Kusurluluğu Kaldıran Haller
44
hh. Kabahat Fiilinde Kusur Yeteneği ve Kusurluluk
44
ii. Teşebbüs
44
jj. İştirak
45
kk. İçtima
45
ll. Tüzel Kişilerin, Temsil Edilenin ve İş Sahibinin Sorumluluğu
46
mm. Yaptırım
46
nn. Zamanaşımı
47
oo. Yaptırıma Karar Verme Yetkisi
47
pp. Denetimi
47
aaa. Başvuru Yolu (KK m.27)
47
bbb. İtiraz Yolu (KK m.29)
48
rr. Vazgeçme ve Kabul (KK m.30)
48
ss. Kabahatler ile Suçların Karşılaştırılması
49
c. Disiplin Ceza Hukuku Kavramı
49
4. Devletler Genel Hukuku ile İlişkisi
50
5. Ceza Muhakemesi Hukuku ile İlişkisi
51
6. İnfaz Hukuku ile İlişkisi
51
B. Ceza Hukukuna Yardımcı Disiplinler
52
1. Kriminoloji
52
2. Kriminalistik
52
3. Viktimoloji
52
4. Adli Tıp
52
İkinci Bölüm
DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE
CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
§1. KANUNİLİK İLKESİ (CEZA KANUNLARININ GÜVENCE İŞLEVİ)
55
I. Genel Olarak
55
II. İlkeye Yönelik Eleştiriler
56
III. İlkenin Zorunlu Sonuçları
56
A. Örf ve Adet Kuralları ile Suç ve Ceza Yaratılamaz
56
B. Kıyas Yasaktır
57
C. Ceza Kanunları Belirli ve Açık Olmalıdır
58
D. Ceza Kanunları Geçmişe Yürümez
58
E. İdarenin Düzenleyici İşlemlerle Suç Yaratabilip Yaratamayacağı Sorunu
58
§2. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ
60
§3. KUSURSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ İLKESİ
61
§4. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN ÖNEMLİ DİĞER İLKELER
62
I. İnsan Onurunun Dokunulmazlığı
62
II. Eşitlik İlkesi
63
III. Oranlılık ve İkincillik İlkeleri ile Aşırılık Yasağı
63
§5. CEZA HUKUKU İLKELERİNİN SOMUTLAŞTIRILMASI: CEZA HUKUKU DOGMATİĞİ
64
Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ VE
CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
§1. İLKEL CEZA HUKUKU DÖNEMİ
67
I. İlkel Topluluklarda
67
II. Eski Hukuk Düzenlerinde
68
§2. BATI’DA
68
I. Eski Yunan Hukuku’nda
68
II. Roma Hukukunda
69
III. Germen Hukuku
70
IV. Frank Hukuku
70
V. Ortaçağ Hukukunda
71
VI. Müşterek Ceza Hukuku Dönemi
72
§3. TÜRK HUKUKUNDA
73
I. İslamiyet Öncesi Dönemde
73
II. İslamiyet’ten Sonraki Dönemde
74
A. Osmanlı’da
75
1. Tanzimata Kadarki Dönemde
76
a. Genel Olarak
76
b. Kanunnameler
76
2. Tanzimat Döneminde
76
a. 1840 Tarihli Kanunname–i Ceza
76
b. 1851 Tarihli Kanun–u Cedit
77
c. 1858 Ceza Kanunname–i Humayunu
77
B. Cumhuriyet Türkiye’sinde
77
§4. CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİNİN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
78
I. Klasik Okul
78
II. Pozitivist Okul
79
III. Üçüncü Okul
80
IV. Toplumsal Savunma Akımı
80
Dördüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI
§1. KAYNAK KAVRAMI VE KAYNAKLARIN ÖZELLİKLERİ
81
§2. ÇEŞİTLERİ
81
I. Asıl Kaynaklar
81
A. Anayasa
81
B. Uluslararası Sözleşmeler
81
C. Kanun
82
1. Genel Olarak
82
2. TCK ve Diğer Ceza Kanunları Arasındaki İlişki
83
II. Yardımcı Kaynaklar
84
A. Örf ve Adet (Gelenek) Kuralları
84
B. Ahlak ve Din Kuralları
85
C. Mahkeme İçtihatları
85
D. Doktrin (Öğreti)
86
§3. KAYNAKLARIN YORUMU
86
I. Yorum Kavramı ve Kıyastan Farkı
86
II. Yorum Yöntemleri
87
A. Gramatik ya da Sözel Yorum Yöntemi
87
B. Sistematik Yorum Yöntemi
87
C. Tarihsel Yorum Yöntemi
88
D. Amaçsal (Teleolojik) Yorum Yöntemi
88
III. Yorum Araçları
89
A. Mantık
89
B. Tarihçe
90
C. Hukukun Genel İlkeleri
90
D. Karşılaştırmalı Hukuk
90
E. Örf ve Adet Kuralları
90
IV. Yorum Çeşitleri
91
A. Daraltıcı Yorum
91
B. Genişletici Yorum
91
Beşinci Bölüm
CEZA HUKUKU KURALLARININ UYGULAMA ALANI
§1. CEZA HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
93
I. Zaman Bakımından Uygulamaya İlişkin İlkeler
93
A. Hemen Uygulama
93
B. Lehe Kanunun Uygulanması: Lehe Kanunun Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu–Geriye Yürüme Yasağı
94
1. Lehe Yasanın Geriye Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
95
2. Lehe Kanunun Tespiti
95
3. Zamanaşımına İlişkin Kurallar Bakımından Lehe Kanunun Belirlenmesi
97
4. Mahkeme İçtihatlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
98
5. İçtihadı Birleştirme Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
98
6. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
98
C. İleriye Yürüme
99
II. Ceza Kanunlarının Yürürlüğe Girmesi, Yürürlükten Çıkması ve Yürürlük Süreleri Bakımından Ceza Kanunları
99
III. Suçun İşlendiği An
100
A. Ani Suçlar
100
B. İhmali Suçlar
101
C. Kesintisiz (Mütemadi) ve Zincirleme (Müteselsil) Suçlar
101
§2. CEZA HUKUKU KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
102
I. Mülkilik İlkesi (Sistemi)
102
A. Genel Olarak
102
B. Ülke Kavramı
102
C. Suçun İşlendiği Yer Sorunu
107
D. Yabancı Ülkede Hüküm Verilmesi (TCK m.9)
109
II. Şahsilik İlkesi (Sistemi)
110
A. Faile Göre Şahsilik İlkesi
110
1. Görev Suçları (TCK m.10)
111
2. Vatandaş Tarafından İşlenen Suç (TCK m.11)
111
B. Mağdura Göre Şahsilik
113
1. Türkiye’nin Zararına İşlenen Suçlar (TCK m. 12/1)
113
2. Vatandaşın Zararına İşlenen Suçlar (Vatandaşı Koruma İlkesi ya da Mağdura Göre Şahsilik İlkesi) (TCK m. 12/2)
114
III. Evrensellik İlkesi (TCK m. 12/3)
115
IV. Koruma İlkesi (TCK m.13)
116
V. Yer Bakımından Uygulamada Özellik Gösteren Haller
116
A. Seçimlik Cezalarda Soruşturma (TCK m.14)
116
B. Soruşturma Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması (TCK m.15)
117
C. Cezadan Mahsup (TCK m.16)
117
D. Hak Yoksunlukları (TCK m.17)
118
VI. İade (Geri Verme)
118
A. İade Kavramı
118
B. İadenin Kaynakları
119
C. İadenin Çeşitleri
119
D. İadenin Koşulları
120
1. Fiile İlişkin Koşullar
120
a. Fiil Her İki Devlet Kanununa Göre de Suç Sayılmalı ve Belli Ağırlıkta Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.10/2)
120
b. Suç Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir Türk Vatandaşının ya da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir Tüzel Kişinin Zararına İşlenmiş Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–3)
121
c. Suç Zamanaşımına veya Affa Uğramamış Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–5)
121
d. İadeye Konu Olan Suçun Talep Eden Ülke Yasasına Göre Ölüm Cezasını Gerektirmesi Halinde Bu Cezanın İnfaz Edilmeyeceği Konusunda Güvence Verilmiş Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/3)
122
e. Suç, Türkiye’nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–4)
122
f. Suçun Düşünce Suçu veya Siyasi, Siyasi Suçla Bağlantısı ya da Askeri Suç Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–1, 2)
122
aa. Düşünce Suçu
122
bb. Siyasi Suç
123
aaa. Siyasi Suçun Tanımı
123
bbb. Çeşitleri: Tam ve Nisbi Siyasi Suç
123
ccc. Siyasal Suç Kapsamında Görülmeyen Eylemler
123
cc. Siyasi Suçla Bağlantılı Suç
124
dd. Askeri Suç
124
2. Faile İlişkin Koşul
125
E. İade Yöntemi
125
F. İadesi İstenen Kişi Hakkında Geçici Tutuklama ((6706 sayılı Kanun m.14)
126
G. Teslim (6706 sayılı Kanun m.20)
126
H. İade İsteminin Reddi
127
I. İadede Hususilik Kuralı [Sözl. m. 14; 6706 sayılı Kanun m. 10/4]
128
İ. Türkiye’nin iade talepleri ve şartları (6706 sayılı Kanun m.22)
128
VII. Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması (TCK m.19)
129
A. Bir Türk veya Yabancının Yabancı Ülkede İşlediği Suç Bakımından Türkiye’de Yapılacak Yargılamada Uygulanacak Kanunun Belirlenmesi
129
B. Hükmün Uygulanması
129
§3. CEZA KANUNLARININ KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI
130
I. Genel Olarak
130
II. Ceza Kanununun Uygulanmasında Özellik Gösteren Kişiler
130
A. Cumhurbaşkanı
130
B. Milletvekilleri
132
1. Genel Olarak
132
2. Sorumsuzluğun Koşulları
132
3. Sonuçları
133
4. Dokunulmazlık ile Sorumsuzluk Arasındaki Farklar
133
C. Diplomatlar
133
D. NATO Mensupları (Yabancı Asker Kişiler)
135
1. Genel Olarak
135
2. Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler
135
3. Gönderen ve Kabul Eden Devletlerin Yargı Yetkileri
136
a. Mutlak Yargı Yetkisi
136
b. Öncelikli Yargı Yetkisi
137
İKİNCİ KİTAP
SUÇ GENEL TEORİSİ
Birinci Bölüm
SUÇ GENEL TEORİSİ KAVRAMI, SUÇUN TANIMI, SUÇ KAVRAMI VE SUÇUN YAPISAL UNSURLARI, UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE CEZALANDIRMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR
§1. SUÇ GENEL TEORİSİ KAVRAMI
139
I. Kavram
139
II. Suç Genel Teorisinin Yararı
140
§2. SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI
140
§3. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI
141
I. Tipe Uygunluk
141
A. Kavram
141
B. Tipin İçeriği
143
1. Objektif Nitelikteki Unsurlar
143
a. Fail
143
b. Mağdur
143
c. Hareketin Konusu
144
d. Eylem
144
aa. Hareket
144
aaa. Hareket Teorileri
144
a1. Hareketin Temelini Hukuk Dışında Arayan Teoriler
144
aa1. Nedensel (Doğal) Hareket Teorisi
144
aa2. Amaççı Hareket Teorisi
145
aa3. Sosyal Hareket Teorisi
146
a2. Hareketin Temelini Hukuk İçinde Arayan Teori: Normativist Teori
146
a3. Görüşümüz
147
bbb. Hareket Yeteneği ve Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
147
a1. Hareket Yeteneği
147
a2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
148
aa1. Tüzel Kişi Kavramı
148
aa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
148
ccc. Hareketin Niteliğinin Suçların Sınıflandırılmasına Etkisi
150
a1. Hareketin Sayısına Göre Suçlar
150
aa1. Tek Hareketli Suçlar
150
aa2. Birden Fazla Hareketli Suçlar
150
aaa1. Birleşmiş Hareketli Suçlar
151
aaa2. Bölünebilen ya da Kesintili Suçlar
151
aa3. Seçimlik Hareketli Suçlar
151
aa4. İtiyadi Suçlar
151
a2. Hareketin Şekline Göre Suçlar
152
a3. Hareketin Önemine Göre Suçlar
153
bb. Netice
156
aaa. Kavram
156
bbb. Neticeye Göre Suçların Tasnifi
156
a1. Şekli Suç–Maddi Suç (Neticesiz– Neticeli Suçlar– Neticesi Harekete Bitişik Suçlar)
156
a2. Zarar Suçu–Tehlike Suçu
157
a3. Ani Suç–Kesintisiz (Mütemadi) Suç
157
a4. Kalkışma Suçları
160
cc. Nedensellik Bağı ve Fiilin Objektif Yüklenebilirliği (İsnad Edilebilirliği)
160
aaa. Genel Olarak
160
bbb. Nedensellik Bağlantısını Ortaya Koymaya Çalışan Teoriler
160
a1. Şart Teorisi
160
a2. Uygunluk (Uygun sebep) Teorileri
161
ccc. Nedensellik Bağlantısı Konusunda Çıkabilecek Bazı Sorunlar
162
a1. Nedensellik Bağının Kesilmesi Sorunu
162
a2. Atipik Nedensel Gelişme
163
a3. Failce Bilinmeyen Sebeplerin Neticeye Etkisi
163
a4. Mağdurda Mevcut Bir Halin Tipik Neticenin Meydana Gelmesinde Etkili Olması
164
a5. Öne Geçen Sebep
164
a6. Alternatif Nedensellik (Çift Nedensellik)
166
a7. Kümülatif Nedensellik (Neticenin Sebeplerin Toplamından Meydana Gelmesi)
167
a8. Rezerv Sebebin Önemsizliği (Varsayıma Dayalı Nedensellik)
167
ddd. Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Teorisi
168
a1. Hakim Olabilirlik (Hükmedebilirlik)
169
a2. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması (Hukuka Aykırılık İlişkisi ya da Hukuka Uygun Alternatif Hareketler)
174
a3. Neticenin Normun Koruma Alanı (ya da Amacı) Dışında Kalması (Risk Bağlantısının (İlişkisinin) Bulunmaması)
174
a4. Hukuken Önemli Riskin ya da Tehlikenin Bulunmaması, İzin Verilmiş Bir Riskin Varlığı ya da Riskin Azaltılması
175
a5. Varsayıma Dayalı Nedensellik
176
e. Tipte Yer Alan Diğer Objektif Nitelikteki Unsurlar
177
2. Sübjektif Nitelikteki Unsurlar
177
a. Kast
177
aa. Tanım–Kavram
178
bb. Kastın Unsurları
178
aaa. Bilme Unsuru: (Düşünme ve Öngörme)
178
bbb. İstemek (İrade Etmek)
180
cc. Kastın Aranacağı Zaman– Eklenen Kast
183
dd. Kastın Çeşitleri
185
aaa. Genel Kast–Özel Kast
185
a1. Genel kast
185
a2. Özel Kast (Amaç, maksat, niyet, saik)
185
aa1. Genel Olarak
185
aa2. Özel Kastın İşlevi
186
bbb. Ani Kast–Tasarlama (Taammüt–Düşünce) Kastı
186
ccc. Doğrudan Kast–Dolaylı (Olası) Kast
188
ee. Olası Kast (Dolaylı–Gayrı Muayyen Kast)–Bilinçli Taksir
188
aaa. Genel Olarak
188
bbb. Olası Kastın Sonuçları (Sorumluluğun Kapsamı)
189
ccc. Olası Kastın Uygulanamayacağı Suç Tipleri
191
b. Taksir
191
3. Yaptırım
192
4. Tipin İncelenmesinden Çıkan Sonuçlar (Tipin Sentezi)
192
a. Suçun Temel ve Türemiş Biçimi
192
b. Suçun Birleşik Şekli
192
II. Hukuka Aykırılık
193
A. Genel Olarak
193
B. Hukuka Aykırılık ve Kusur Ayrımı
193
C. Hukuka Uygunluk Sebepleri
194
1. Genel Olarak
194
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Niteliği
194
3. Özellikleri
195
4. Çeşitleri
196
a. Kanun Hükmünü Yerine Getirme
196
aa. Kavram– Tanım
196
bb. “Kanun” Teriminin Anlamı
197
cc. Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi
198
aaa. Genel Olarak
198
bbb. Kapsam
198
ccc. Zor Kullanma Yetkisinin Aşamaları
199
b. Meşru Savunma
201
aa. Hukuki Niteliği
201
bb. Meşru Savunmanın Koşulları
202
aaa. Saldırıya İlişkin Koşullar
202
a1. Bir Saldırı Bulunmalı
202
a2. Saldırı Haksız Olmalı
203
a3. Saldırı Bir Hakka Yönelmiş Olmalı
204
a4. Saldırı Halen Mevcut, Gerçekleşmesi ya da Tekrarı Muhakkak Olmalı
205
bbb. Savunmaya İlişkin Koşullar
205
a1. Savunmada Zorunluluk Bulunmalı
205
a2. Savunma Saldırıya ve Saldırana Karşı Yapılmalı (Saldırı ile Savunma Arasında Nedensellik Bağlantısı Bulunmalı)
206
a3. Saldırı ile Oranlı (=Ölçülü) Olmalı
206
cc. Haksız Tahrik–Meşru Savunma İlişkisi
207
c. Hakkın Kullanılması
208
aa. Genel Olarak
208
bb. Koşulları
208
cc. Hakkın Kullanılması (İcrası) Durumları
209
aaa. Hekimlik Mesleğinin İcrası
209
bbb. Eleştiri Amacıyla Yapılan Düşünce Açıklamaları
210
ccc. Gazetecilik Mesleğinin İcrası
212
ddd. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı
213
d. İlgilinin Rızası
214
aa. Hukuksal Nitelik
214
bb. Koşulları
215
aaa. Mağdurun Üzerinde Serbestçe Tasarrufta Bulunabileceği Bir Hakkın Varlığı
215
bbb. Rızaya Ehliyet
217
ccc. Rızanın Açıklanması
218
e. Yükümlülüklerin Çatışması
218
5. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması (TCK m. 27)
222
a. Sınırın Kasten Aşılması
222
b. Sınırın Taksirle Aşılması
222
c. Meşru Savunmada Sınırın Korku, Panik ya da Heyecan Gibi Nedenlerle Aşılması
223
d. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata ve Sınırın Aşılması
223
III. Kusurluluk
223
A. Kusurluluğun Koşulları
224
1. Kusur Yeteneğinin Varlığı
224
a. Kusur Yeteneği Kavramı
224
b. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman
225
c. Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller
226
aa. Yaş Küçüklüğü
226
aaa. Genel Olarak
226
bbb. Yaşla İlgili Bazı Ön Sorunlar
227
ccc. Yaş Küçüklüğü ve Akıl Hastalığının Aynı Kişide Birleşmesi
228
ddd. Yaş Küçüklüğü Halleri
228
a1. 12 Yaşını Doldurmamış Çocuklar (TCK m.31/1)
228
a2. 13–15 Yaş Arasında Kalan Küçükler (TCK m. 31/2)
230
a3. 16–18 Yaş Grubu (TCK m. 31/3)
231
bb. Akıl Hastalığı
233
aaa. Akıl Hastalığı Nedeniyle, İşlenen Fiilin Hukuki Anlam ve Sonuçlarının Algılanamaması veya Bu Fiille İlgili Olarak Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Önemli Derecede Azalması
233
a1. Kavram
233
a2. Tedbirin Süresi
234
bbb. Algılama Yeteneğinin Tümüyle Ortadan Kalkmaması ve Fakat İşlenen Fiille İlgili Olarak Önemli Derecede Olmamakla Birlikte Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Azalması
234
cc. Sağır ve Dilsizlik
235
dd. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma
236
aaa. Geçici Nedenler
236
bbb. Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma
237
2. Mazeret Sebepleri ve Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Hallerin Bulunmaması
239
a. Mazeret Sebepleri
240
aa. Zorunluluk (Zaruret) Hali (m. 25/2)
240
aaa. Zorunluluk Halinin Koşulları
240
a1. Tehlikeye İlişkin Koşullar
240
aa1. Ağır ve Muhakkak Bir Tehlikenin Varlığı
240
aa2. Tehlikenin Bir “Hakka” Yönelik Olması
242
aa3. Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemesi
242
a2. Korunmaya İlişkin Koşullar
243
aa1. Tehlike ile Korunma Hareketi Arasında Nedensellik Bağının Olması
243
aa2. Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkanının Bulunmaması
243
aa3. İşlenen Fiil ile Tehlike Arasında Oran Bulunması
244
aa4. Tehlikeye Göğüs Germe Yükümlülüğünün Bulunmaması
244
bbb. Zorunluluk Hali ve Meşru Savunma Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Karşılaştırılması
245
bb. Amirin Emrini İfa (m. 24/2, 3, 4)
245
aaa. Genel Olarak
245
bbb. Hukuki Niteliği
245
ccc. Koşulları
247
a1. Bir Emir Bulunmalıdır
247
a2. Emir Meşru (Bağlayıcı) Olmalıdır
247
a3. Kanuna Aykırı Emir– Konusu Suç Olan Emir
248
cc. Meşru Savunmada Sınırın Heyecan, Korku veya Telaş Nedeniyle Aşılması (m.27/2)
251
b. Kusurluluğu Etkileyen (Kaldıran ya da Azaltan) Haller
253
aa. Cebir–Şiddet–Tehdit
253
bb. Kusurluluğu Azaltan Neden: Haksız Tahrik
256
aaa. Genel Olarak
256
bbb. Haksız Tahrikin Uygulama Koşulları
256
a1. Tahrik Teşkil Eden Haksız Bir Fiil Olmalıdır
256
a2. Haksız Fiil Failde Hiddet veya Şiddetli Elem Etkisi Meydana Getirmelidir
257
a3. Suç Bu Hiddet ve Şiddetli Elem Etkisi Altında İşlenmelidir
257
a4. Suç Tahriki Oluşturan Haksız Eylemi İşleyen Kimseye Karşı İşlenmelidir
258
ccc. Haksız Tahrikle İlgili Olarak Ortaya Çıkabilecek Sorunlar
258
c. Hata
259
aa. Kavram
259
bb. Suçun Maddi Unsurlarında Hata
259
aaa. Suçun Konusunda Hata
260
bbb. Nedensellik Bağında Hata
262
ccc. Suçun Maddi Unsurlarında Hatanın Sonuçları
263
cc. Suçun Nitelikli Unsurlarında (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerde) Hata
264
dd. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait Koşulların Varlığında Hata
266
aaa. Genel Olarak
266
bbb. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata
266
a1. Hukuka Uygunluk Sebebinin Varlığında Hata
266
a2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Koşullarında Hata
268
ccc. Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Nedenlerde Hata
271
ee. Şahısta Hata
272
ff. Hedefte Sapma
273
gg. Haksızlık Bilinci (Yasaklılık Yanılması)
276
§4. UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR (TİPİKLİK DIŞINDA BULUNAN HUSUSLAR)
278
I. Genel Olarak
278
II. Ön Şartlar
278
III. Cezalandırılabilme Şartları
279
IV. Muhakeme Şartları
281
A. Şikayet
281
1. Tanım–Kavram
281
2. Özellikleri
281
B. İzin
283
C. Talep (İstem)
284
D. Karar
284
E. Uzlaşma
284
İkinci Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
§1. TEŞEBBÜS AŞAMASINDA KALMIŞ SUÇLAR
289
I. Genel Olarak
289
II. Teşebbüsün Şartları
290
A. Ön Şart: Suç Tipinin Teşebbüse Elverişli Olması
290
B. Suç İşleme Kastının Varlığı (Suç, Kasten İşlenen Suçlardan Olmalıdır)
291
C. Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak
291
1. Sübjektif Teori
292
2. Objektif Teoriler
292
D. Failin İşlemeyi Kastettiği Suçu Elinde Olmayan Nedenlerle Tamamlayamaması
294
1. Genel Olarak
294
2. Suçun Tamamlanması Kavramı
294
3. Suçun Bitmesi Kavramı ve Teşebbüs ile İlişkisi
295
III. Teşebbüs Halinde Verilecek Cezanın Belirlenmesi
296
IV. İşlenemez Suça Teşebbüs (Elverişsiz Teşebbüs)
297
A. Objektif Teori
297
B. Sübjektif Teori
298
C. Yeni Objektif Teori (Tehlike Teorisi)
298
D. Görüşümüz
299
V. Teşebbüste Özellik Gösteren Diğer Bazı Haller
299
VI. Gönüllü Vazgeçme
300
§2. TAKSİRLİ SUÇLAR
302
I. Taksir Kavramı
302
II. Taksirin Tanımı
303
III. Taksirin Unsurları
303
A. Fiilin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması
304
B. Hareketin İradi Olması–Neticenin İstenmemiş Bulunması
304
C. Özen Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemiş Olması
304
D. Neticenin Öngörülebilir Olması
305
E. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Varlığı
306
VI. Taksir Şekilleri
307
V. Bilinçli Taksir–Bilinçsiz Taksir
309
VI. Taksirli Suçlara İştirak
310
VII. Taksirli Suçlarda Verilecek Cezanın Belirlenmesi
312
VIII. Ceza Sorumluluğunun Kalkması
312
§3. İHMALİ HAREKETLE İŞLENEN SUÇLAR
313
I. Kavram
313
II. Gerçek İhmali Suçlar
314
III. Gerçek Olmayan İhmali Suçlar
314
§4. NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇLAR
315
I. Genel Olarak
315
II. Tanım–Çeşitleri–Koşulları
316
A. Tanım
316
B. Çeşitleri
316
C. Koşulları
317
III. Temel Suç ile Ağır veya Başka Netice Arasındaki Bağlantı
318
Üçüncü Bölüm
SUÇLULARIN ÇOKLUĞU: FAİLLİK VE İŞTİRAK
§1. KAVRAM
319
§2. SUÇA KATILANLARIN SORUMLULUĞU KONUSUNDAKİ SİSTEMLER
320
§3. TCK’NIN KABUL ETTİĞİ SİSTEM
321
I. Genel Olarak
321
II. Faillik
321
A. Birlikte (Müşterek) Faillik
321
1. Genel Olarak
321
2. TCK Anlamında Birlikte (Müşterek) Faillik
324
B. Dolayısıyla Faillik (TCK. m. 37/2)
325
III. Suç Ortaklığı (Şeriklik)
327
A. Suç Ortaklığının Koşulları
327
1. Birden Çok Kişi (Fail) Tarafından Yapılan ve Aralarında Nedensel Bağlantı Bulunan Birden Çok Hareketin Varlığı (Objektif Koşul)
327
2. Suça Katılma Kastı (İştirak İradesi) (Sübjektif Koşul)
327
3. Karar Verilen Suçun İşlenmesi (Bağlılık Kuralı)
328
B. Suç Ortaklığı Halleri
332
1. Azmettirme
332
a. Kavram
332
b. Azmettirmede Ağırlatıcı Sebep
332
c. Muhbir Suç Ortağı (TCK m. 38/3)
333
2. Yardım Etme
334
a. Suç İşlemeye Teşvik Etmek
334
b. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirmek
335
c. Fiilin İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunacağını Vaat Etmek
335
d. Suçun Nasıl İşleneceği Hususunda Yol Göstermek
335
e. Fiilin İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlamak
335
f. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırmak
336
IV. Özgü Suçlarda İştirak
336
V. İştirak Hâlinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme
336
Dördüncü Bölüm
SUÇLARIN ÇOKLUĞU (SUÇLARIN İÇTİMAI)
YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
§1. SUÇLARIN ÇOKLUĞU (SUÇLARIN İÇTİMAI) HALLERİ
339
I. Bileşik Suç
339
A. Genel Olarak
339
B. Bileşik Suç Olarak Kabul Edilmeyen Haller
340
II. Zincirleme Suç
340
A. Tanım–Kavram
340
B. Koşulları
341
1. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi
341
2. Aynı Suçun Değişik Zamanlarda İşlenmesi
343
3. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı
343
4. Mağdurun Aynı (Tek) Kişi Olması
344
C. Zincirleme Suçun Varlığının Sonucu
344
D. Zincirleme Suç Hükmünün Uygulanamayacağı Suçlar
345
E. Aynı Suçun Birden Fazla Kişiye Karşı Tek Bir Fiille İşlenmesi
345
III. Fikri İçtima
346
A. Terim–Kavram
346
B. Koşulları
347
1. Tek Fiil
347
2. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması (Kanunun Değişik Hükümlerinin İhlali)
348
§2. YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
349
ÜÇÜNCÜ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN YAPTIRIMLARI, BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
§1. CEZA KAVRAMI VE CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI
354
§2. CEZANIN NİTELİKLERİ
354
§3. CEZANIN TÜRLERİ
355
§4. TCK’DA YAPTIRIMLAR
356
I. Cezalar
357
A. Hapis Cezaları
357
1. Ağırlaştırılmış Hapis Cezası
357
2. Müebbet Hapis Cezası
357
3. Süreli Hapis Cezası
358
a. Kavram
358
b. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
358
aa. Kısa Süreli Hapis Cezası
358
bb. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
359
aaa. Çevirmenin Koşulları
359
bbb. Çevirme Zorunluluğu
359
ccc. Çevirme Yasağı
361
ddd. TCK m. 5 ve m. 50
362
ggg. Çevirmeye Konu Yaptırımlar
363
a1. Adli Para Cezasına Çevirme
363
a2. Tedbire Çevirme
363
aa1. Aynen İade, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderme
363
aa2. Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme
363
aa3. Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma
364
aa4. Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma
364
aa5. Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma
365
aa6. Çevrilen Ceza ve Tedbirlere Uymamanın Yaptırımı
365
aa7. Önlemin Değiştirilmesi
365
cc. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Özel İnfaz Usulleri
366
B. Adli Para Cezası
368
1. Tanım–Kavram
368
2. Para Cezasına İlişkin Sistemler
368
3. TCK’da Para Cezası
369
4. Adli Para Cezasının İnfazı
370
II. Güvenlik Tedbirleri
370
A. Genel Olarak
370
B. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
371
C. Müsadere
377
1. Genel Olarak
377
2. Hukuki Nitelik
378
3. Müsaderenin Çeşitleri
378
4. Koşulları
379
a. Eşya Müsaderesinin Çeşitleri ve Koşulları
380
aa. Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi (TCK m. 54/1 ve 3)
380
bb. Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi (TCK m.54/4)
382
b. Eşdeğer Müsaderenin Koşulları (TCK m. 54/2)
382
c. TCK m. 54/4 Anlamında Müsaderenin Koşulları
383
5. Kazanç Müsaderesi
383
a. Genel Olarak
383
b. Hukuki Nitelik
383
c. Kazanç Müsaderesinin Koşulları
383
d. Kaim Değerlerin Müsaderesinin Koşulları
384
D. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
385
E. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
386
F. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular
387
1. Kavram
387
2. Koşulları
387
a. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hükmün Kesinleşmiş Olması
387
b. Yeni Bir Suçun İşlenmesi
388
3. Tekerrürde Süre
389
4. Tekerrürün Sonuçları
390
5. Özel Tehlikeli Suçlular
391
G. Sınır Dışı Edilme
393
H. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri
395
1. İznin İptali
395
2. Müsadere
397
3. Hakimin Takdir Yetkisi
397
§5. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
398
I. Cezanın Belirlenmesi
399
A. Genel Olarak
399
B. Ceza Türünün Belirlenmesi
400
C. Temel Cezanın Belirlenmesi
400
1. Genel Olarak
400
2. Cezanın Belirlenmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar
401
a. Suçun İşleniş Biçimi
401
b. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçlar
402
c. Suçun İşlendiği Zaman ve Yer
402
d. Suçun Konusunun Önem ve Değeri
402
e. Meydana Gelen Zarar ve Tehlikenin Ağırlığı
403
f. Failin Kast veya Taksire Dayalı Kusurunun Ağırlığı
404
g. Failin Güttüğü Amaç ve Saiki
404
3. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Dikkate Alınması
405
4. Nitelikli Hallerin Varlığı
405
D. Sonuç Cezanın Belirlenmesi
408
E. Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırlarının Aşılmaması
409
F. Cezanın Hesaplanması
410
1. Genel Olarak
410
2. Adli Para Cezalarının Hesaplanması
410
3. Cezaların İçtimaı (Birleştirilmesi)
411
a. Genel Olarak
411
b. Cezaların İçtimaı Sistemleri
412
c. Cezaların İçtimaı Kuralları
412
d. İçtima Kurallarını Uygulama Yetkisi
413
II. Cezanın Bireyselleştirilmesi
414
A. Cezanın Bireyselleştirilmesi Kavramı
414
B. Cezanın Bireyselleştirilmesi Araçları
414
1. Takdiri İndirim Nedenleri
414
2. Mahsup
418
a. Genel Olarak
418
b. Hukuki Esası
418
c. Mahsup Hükümlerinin Uygulanış Şekli
418
d. Adli Kontrol ve Mahsup
419
e. Yurtdışında Geçen Sürenin Mahsubu
420
3. Hapis Cezasının Ertelenmesi
420
a. Tanım–Kavram
420
b. Koşulları
422
aa. İşlenen Suçtan Dolayı Verilecek Cezanın Belli Ağırlıkta Olması
422
bb. Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezasına Mahkum Edilmemiş Olmak
423
cc. Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması
425
c. Erteleme Kararı
425
d. Ertelemenin Koşula Bağlanması
426
e. Ertelemenin Denetime Tabi Tutulması: Denetimli Serbestlik
426
aa. Denetim Süresi
427
bb. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler
427
cc. Uzman Kişinin Görevlendirilmesi ve Görevleri
428
f. Ertelemenin Sonucu
428
g. Ertelemenin Düşmesi
428
DÖRDÜNCÜ KİTAP
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
§1. GENEL OLARAK
431
§2. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
432
I. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü
432
A. Genel Olarak
432
B. Sanığın Ölümü
432
C. Hükümlünün Ölümü
432
D. Mağdurun Ölümü
433
II. Af
433
A. Genel Olarak
433
B. Affın Çeşitleri
434
1. Genel Af
434
2. Özel Af
435
3. Cumhurbaşkanınca Af
435
III. Zamanaşımı
435
A. Genel Olarak
435
B. Dava Zamanaşımı
436
1. Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
437
2. Dava Zamanaşımı Süreleri
438
3. Dava Zamanaşımı Süresinin Kısalması
438
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi
439
5. Dava Zamanaşımı Süresinin Başlaması
439
a. Genel Olarak
439
b. Bazı Suçlar Bakımından Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlamasına İlişkin Özel Düzenlemeler
439
aa. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçu (TCK m.230/1, 2, 3)
439
bb. İftira Suçu (TCK m.267)
440
6. Dava Zamanaşımının Durması
440
a. İzin – Karar
440
b. Bekletici Mesele
440
c. Kaçaklık Kararı
441
d. TCK Dışındaki Bazı Kanunlarda Zamanaşımının Durmasına İlişkin Hükümler
441
aa. Uzlaşma (CMK m.253 – 255)
441
bb. Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi (CMK m.171/2 vd.)
441
cc. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (CMK. m.231/5 vd.)
442
dd. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Çocuk Hakkında Açılacak Kamu Davasının Ertelenmesi (ÇKK m.19)
442
ee. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (ÇKK m.23)
442
ff. Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu Bakımından Geri Bırakma (m.20)
442
gg. Bankacılık Kanunu Bakımından Dosyanın Bilirkişiye Tevdii (m.165)
443
7. Dava Zamanaşımının Kesilmesi
443
a. Kesilme Halinde Dava Zamanaşımının Uzaması
444
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Şeriklere Etkisi
444
C. Ceza Zamanaşımı
445
1. Genel Olarak
445
2. Ceza Zamanaşımı Süreleri
445
3. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Adli Para Cezasına Çevrilmesi Halinde Ceza Zamanaşımı Süresinin Tespiti
445
4. Farklı Türde Cezalar İçeren Hükümlerde Ceza Zamanaşımı Süresinin Değerlendirilmesi
446
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kısalması
446
6. Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlaması
447
a. Hükmün Kesinleşmesi
447
b. İnfazın Herhangi Bir Sebeple Kesilmesi
448
7. Ceza Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
448
8. Ceza Zamanaşımının Durması
448
9. Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları
449
10. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi
450
11. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilme Nedenleri
450
13. Ceza Zamanaşımının Sonuçları
451
D. Müsadere Zamanaşımı
451
E. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması
452
IV. Uzlaşma
452
V. Önödeme
452
A. Genel Olarak
452
B. Önödeme Usulünün Uygulanacağı Suçlar
453
§3. DAVA VEYA CEZANIN DÜŞMESİNİN ETKİSİ
456
BEŞİNCİ KİTAP
KOŞULLU SALIVERİLME – ADLİ SİCİL VE
HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
§1. KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLA SALIVERME–MEŞRUTEN TAHLİYE)
459
I. Tanım–Kavram
459
II. Koşulları
459
A. Hükmedilmiş Cezanın Bir Süre Çekilmiş Olması
459
B. İyi Hal
464
III. Koşullu Salıverilmeye Karar Verecek Mahkeme
469
IV. Koşullu Salıverilme Yasağı
469
V. Denetim Süresi–Denetimli Serbestlik
470
VI. Koşullu Salıverilmenin Geri Alınması
472
A. Geri Alınmayı Gerektiren Haller
472
B. Geri Alınmanın Sonucu
473
C. Geri Almaya Karar Verecek Makam
473
VII. Koşullu Salıverilmenin Sonucu
473
§2. ADLİ SİCİL VE HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
474
Kaynakça
479
Kavramlar Dizini
485
“Ceza Genel Hukuku Temel Bilgiler Seçkin Yayıncılık” için yorum yapan ilk kişi siz olun
İnceleme yazabilmek için oturum açmalısınız.
İncelemeler
Henüz inceleme yapılmadı.