Lisanslı Depoculuk Şirketleri ve Ürün Senetleri Yetkin Yayınları

Açıklama

ÖNSÖZ

Yaklaşık dokuz yıldan beri yakından tanıdığım Sayın Emre Yolcu,

akademik yaşamın en önemli bilimsel çalışmalarından biri olan doktora

tezinin konusunu, şahsımın önerisine itibar ederek, “5300 Sayılı Tarım

Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu Kapsamında Lisanslı Depoculuk

Şirketleri ve Ürün Senetleri” olarak belirlemiştir.

Uygulamadaki en başarılı örneklerinin Amerika Birleşik Devletleri’nde

görüldüğü “lisanslı depoculuk sistemi”ne ülkemizde de son yıllarda devletin

bu alandaki çeşitli teşvikleri ile rağbet edilmiştir. Lisanslı depoculuk

sisteminin en önemli gayelerinden biri; tarım ürünleri ticaretini

kolaylaştırmaktır. Lisanslı depoculuk sistemi, bu gayesinin haricinde,

hükümetlerin tarım politikaları bakımından oldukça büyük bir ehemmiyeti

haizdir. Lisanslı depoculuk sisteminin yaygın ve etkili bir biçimde

kullanılması; ülkemizdeki üreticiler ve sanayiciler bakımından da göz ardı

edilemeyecek avantajları beraberinde getirecektir.

Lisanslı depoculuk sistemi aralarındaki benzerlikler sebebiyle umumi

mağazacılık sisteminin halefi olarak nitelendirilebilir. Umumi mağazacılık

sisteminin ülkemizde yaygın bir şekilde uygulanamamasının nedenlerinden

biri de bu kurumun yeterince tanıtılamaması ve bu hususta bir bütün olarak

hukuki düzenlemelere gereğince yer verilememesidir. Lisanslı depoculuk

sisteminin de umumi mağazacılıkla benzer bir akıbete uğramaması, bu

kurumun ilgili mevzuat hükümleri kapsamında izah edilmesini ve

tanıtılmasını gerekli kılmıştır.

Sayın Yolcu, bu amaçla çalışmasının ilk bölümünde lisanslı depoculuk

sistemini kapsamlı bir şekilde tanıtmış; lisanslı depoculuk sisteminin

işleyişini ve önemli unsurlarını da çeşitli ülkelerdeki uygulama örneklerini

ele alarak incelemiştir. Çıkabilecek hukuki ihtilaflarda yol gösterici olması

bakımından “lisanslı depoculuk sözleşmesinin” hukuki niteliğini de bu

bölümde tespit etmiştir. İkinci bölümde ise, lisanslı depo işleticilerinin hak

ve yükümlülüklerini, kapsamlı bir şekilde ele almıştır. Buradaki incelemeler

uygulamaya ışık tutabilecek değerlendirmeleri barındırması sebebiyle

önemlidir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise, lisanslı depoculuk

sisteminin işleyişi içerisinde yer alan elektronik ürün senetleri, kıymetli

evrak ve menkul kıymet kavramları bakımından incelenmiş; elektronik ürün

VIII

senetlerinin, evraksız bir kıymetli evrak olarak nitelendirilmesinin sonuçları

üzerinde durulmuş ve bu senetlere ilişkin çeşitli hukuki işlemlerin nasıl

gerçekleştirileceği de menkul kıymetlere ilişkin işlemlerin gerçekleştirilme

biçimleri ile irtibatlandırarak izah edilmiştir.

Sayın Yolcu’yu oldukça yeni ve teknik bir meseleyi doktora tezi olarak

inceleme cesaretinden ve bu husustaki gayretinden ötürü tebrik ederim. Bu

çalışmanın müspet biçimde nihayete ermesi, meselelere multidisipliner bir

yaklaşımı zorunlu kılmaktaydı. Yazar bu hususta, ayrıntılı mevzuat

hükümlerini oldukça titiz bir şekilde inceleyerek tatbikata da katkı

sağlayacak çıkarımlarda bulunmuştur. Çalışmanın, niteliği ve bu kapsamda

yazılan ilk eser olması sebebiyle hukuk doktrinine önemli bir katkı

sağlayacağı; bu alanda faaliyet gösterenler için de temel bir başvuru kaynağı

olacağı kanaatini taşıyorum. Emek ve sabırla yürüttüğü çalışmalarının

önemli bir bölümüne yakından tanık olduğum Sayın Emre, bu eserle hukuk

doktoru unvanını almıştır. Bundan sonraki çalışmalarında da kendisine

başarılar diliyorum.

Prof. Dr. Rıza AYHAN

Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Özel Hukuk ve Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı