Suça İştirakte Müşterek Faillik Adalet Yayınevi

26.09.2004 tarih ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 37 nci maddesinin birinci fıkrasındaki düzenleme, madde gerekçesinde yapılan açıklamalar, verilen örnekler ve mülga 765 s.lı TCK’nın hükümleri üzerinden yapılan mukayese, özellikle müşterek faillik ve yardım etme konusunda 17 yılı aşan uygulamaya rağmen, içtihat birliği sağlanamamıştır. Mahkemelerin gerekçeli kararları bu durumu teyit eder niteliktedir. Bununla birlikte müşterek failliğin tespiti bakımından önem arz eden fiil hakimiyeti teorisi ve fonksiyonel hakimiyet konusu hem teoride hem de pratikte tartışmalara neden olmakta, mesele çoğu zaman suça iştirak edenlerin fikir ve irade birliği içerisinde hareket edip etmediği ile izah edilmektedir.

Suça iştirak ve müşterek faillik ceza hukukunun temel konuları arasında yer alır. Bu konularla ilgili literatür ve uygulama yönünden zenginliğe sahip olunduğu düşünülse de belli başlı konuların ve sorunların tartışmalara sebebiyet verdiği görülmektedir. Gerçekten de özellikle doktrindeki görüşler uygulama bakımından bir katalizör görevi görmekte ve buna uygun değişiklikler yapılmaktadır. Biz de çalışmamızda müşterek failliğin şartlarını, kapsam ve gerekliliklerini suça iştirak sistemi içerisinde inceleyerek müşterek faillik konusundaki tartışmaları değerlendirmeyi çalıştık.

Failliğin bir türü olan müşterek faillikte, birlikte suç işleme kararı alma ve fiili birlikte gerçekleştirme şartları aranır ve sorumluluğun tespiti için kişinin suça nasıl ve hangi şartlarda dahil olduğu ve suçla olan ilgisinin ne olduğu belirlenmeye çalışılır. İşte bu esaslar üzerinden TCK’nın 37 nci maddesinde yer alan müşterek faillik ve müşterek faillikle irtibatlı konular, çalışmada üç bölümde değerlendirilmektedir.